Beşiktaş’ta 29 ölüme neden olan yangın faciası iş kazası mı?

İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde 16 katlı binanın bodrum katındaki gece kulübünde tadilat sırasında çıkan yangında 29 kişi hayatını kaybetmesi ve 1 kişinin de ağır yaralanması iş sıhhati ve güvenliği konusunu tekrar gündeme getirdi.

Yanıcı bir ortam varsa ortamda çok ufak bir kıvılcımın bile yangını başlatabildiğini kaydeden İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Yangın başladıktan sonra bir anda süratlice ilerlemiş gözüküyor. Ancak o denli bile olsa bir kısmının art kaçış kapılarından kaçabilmiş olması lazım. Burada görünen hiçbiri kaçamadı.” dedi.

“Hızlı yanan, kolay parlayan, birden alevlenen bir gereç ortalığı cehennemvari bir ateş topuna döndürmüş olabilir.” diyen İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, tadilat süreçlerine başlamadan evvel önlemler alınması gerektiğini ve bu önlemlerde eksiklikler olduğunu söyledi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ve İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde 16 katlı binanın bodrum katındaki gece kulübünde tadilat sırasında çıkan yangında 29 kişi hayatını kaybetmesi ve 1 kişinin de ağır yaralanmasını iş sıhhati ve güvenliği açısından değerlendirdi.

“Kapalı alanda 29 kişiyi ani bir yangında kurtaramadık ya bin kişi olsaydı…”

Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, olay yerinde yaptığı değerlendirmede, “Hepimize geçmiş olsun, gerçekten çok acı bir olay. Kapalı alanda 29 kişiyi ani bir yangında kurtaramadık. Şöyle düşünün burası çok ağır olduğunda, içeride 500, bin kişi olduğu vakit 29 kişinin tahliyesi olmazken bu bin kişiyi nasıl tahliye edecektik?” dedi.

Yangın olayına iki istikametli bakmak gerektiğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Birincisi proaktif. Bu türlü bir olay olmadan bunun önlenmesi… Bu tıp işletmelerin çıkışlarında sorun varsa olay olmayan kapatılması lazım. Temel sorun buna emsal ne kadar yerimiz var Türkiye’de? Irak’ta 143 kişi bir düğün sırasında yanarak vefat etti. Biz de buna emsal bir olay olmaması için ne yapmamız gerektiğini çok uygun incelenmesi lazım. Bu bize örnek olacak. Keşke olmasaydı.” diye konuştu.  

“Bir yangın tüpü de mi yoktu?”

Olayla ilgili müfettişlerin evrak üzerinden müsaadeleri inceleyeceğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, bu işyerinin kapasitesi neyse bu cins bir olayda çok kısa müddette, 2-4 dakikada tahliye edebilecek bir yapıya sahip olması gerektiğini, ona nazaran çıkış kapılarının olması ve bir olay anında çabucak oraların tahliyesinin sağlanabilmesi gerektiğini anlattı.

“Burada görünen 30 kişi tahliye edememişler. Yangın çıktığı yerden öbür bir yerde kapısı yok muydu?  Nasıl oldu anlayamıyoruz. Ayrıntılı incelemelerle çıkacak fakat görünen ki tahliye yapamamışlar. Bir yangın tüpü de mi yoktu?” diyen Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Bir iki dakika içinde yangını söndüremiyorsan bir anda çok büyüyor. Burada çok yanıcı materyaller var. Tiner var. Alev süratli büyümüş olabilir. Tahliye koridorları var mı, yok mu bilemiyoruz.” dedi.

Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, tadilat alanında oksijen oranı olağan düzeyin daha üstündeyse çok ufak bir alev kaynağının bile bir anda parlamaya neden olabileceğini ve insanların kaçamayacağını lisana getirerek, “Öyle bir durumla da karşılaşmış olabiliriz. O lakin ayrıntılı araştırmayla bulunacak bir olay. Yani yalnızca yanıcı hususlar değil ses izolasyonu için gereçler var. Büyük elektrik spotları var, kabloları var. Çok ölçüde yanmaya uygun gereç var. Birinci an bir şey yapamamışlar ve hatta bu bireylerde yangın söndürme bilgisi olan hiç kimse yok üzere de anlaşılıyor. Yani birinci anda bir söndürme çalışması yapılamamış.” diye anlattı.

“Çok ufak bir kıvılcım bile yangını başlatabiliyor”

Yanıcı bir ortam varsa ortamda çok ufak bir kıvılcımın bile yangını başlatabildiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Yani telefon açılması bile başlatabiliyor. Burada şayet kaynak yapılıyorsa o kaynak ateşi zati birinci yangın kıvılcımını başlatması için kâfi. Aslında birinci başladıktan sonra bir anda süratlice ilerlemiş gözüküyor. Lakin o denli bile olsa bir kısmının art kaçış kapılarından kaçabilmiş olması lazım. Burada görünen hiçbiri kaçamadı. 29 kişi vefat ediyor.” diye konuştu. 

Kaçış yollarının kilitli olmuş olma ihtimaline de değinen Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, kıymetli gereçlerin, elektronik aletlerin çalınma dehşetinden kilitli olabileceğini de söyledi.

“En az üç tane kaçış yolu olmalı. Ne yazık ki yok. Varsa da kapalıydı!”

16 katlı bir binanın altında bu türlü bir yerin olmasını da pahalandıran Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Kaçış yollarının olmaması yahut kaçış yollarının uygun olmaması çok büyük sorun. Burada tahliyeyle ilgili bir çalışmanın daha evvelden yapıldığını gösteren bir durum görünmüyor. Kaçabilecekleri yer bile yok. Kapıdan çıkamamışlar.” dedi.

Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl: “Birden alevlenen bir materyal ortalığı ateş topuna döndürmüş olabilir”

İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl de hususa ait yaptığı değerlendirmede, tadilat süreci sırasında kullanılan materyallerin bu yangında değerli hale geldiğini kaydederek, “Muhtemelen kolay yanıcı yahut parlayıcı bir grup tiner gibisi materyaller kullanılmış olabilir. Kaçamadıkları için de bu kestirimi kullanıyoruz. Hasebiyle süratli yanan, kolay parlayan, birden alevlenen bir materyal ortalığı cehennemvari bir ateş topuna döndürmüş olabilir.” dedi. 

“Kimyasal bir fabrikada çıkabilecek üslupta bir yangına benziyor”

Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, kimyasal bir fabrikada çıkabilecek üslupta bir yangına benzediğini de lisana getirerek, şöyle devam etti:

“Herhangi bir binanın bodrum katında bu derece süratli büyüyen bir yangına rastlamayız. Bir yangının ortalama büyüme suratı iki, iki buçuk dakikayı bulur. İki, iki buçuk dakikada da herkes kaçabilir. Zati biz iş güvenliği uzmanlığı olarak tahliye tatbikatlarında iki dakika hedefleriz. Burada çalışanların kaçamamasından alevlerin ve dumanların bir anda ortalığı sarmasından kestirim yapabiliyoruz.  İşçilerin kaçış yolundan çıkamamaları da olması gereken ikinci yahut üçüncü kaçış yolunu bulamadıklarından, tahminen de kilitli olduklarını varsayım ediyorum. Bunun ötesini varsayım etmek de biraz sıkıntı. Sorun şu; evvel önlem alınması gerekiyordu bu süreçlere başlamadan evvel. Bu önlemlerde eksiklikler olduğunu düşünüyorum. Diskotek veya gece kulübü stili bir yerde kesinlikle ikinci ve üçüncü yangın kapılarının yangın çıkışların olması gerekir. Olağan personeller bunları ne derece biliyordu. Bu yangın çıkışları açık mıydı? İçeriden materyal çalınmasın diye kilitlenmiş bile olabilir. Yangında ateşten ölen sayısı çok azdır. Genelde dumandan boğularak ölürsünüz.”

Denetim eksiği mi var?

Binanın ruhsatının 2018’de yenilendiğinin, fakat itfaiye raporunun 2016’da alındığı bilgisinin geldiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “İtfaiye raporu 2016’dan beri sabit duruyor. O vakitten bugüne kadar hiç kimse ne denetlemiş ne bakmış. Düşüncelerin başında o geliyor. Net bir şey söyleyemiyorum lakin bakmak gerekiyor. Bazen görüyoruz ki 3-5 sene sonra kurulan sistemler denetlenmediği için fonksiyonsuz hale geliyor.” dedi.

Orada önemli bir inceleme gerektiğini de söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Buradaki en büyük sıkıntılardan bir tanesi bu türlü bir yerde otomatik yangın söndürücü sistemlerinin olması gerekiyordu. Her ne kadar tadilat olsa bile. Bir yangın çıktığında otomatik olarak su basarlar. Muvaffakiyet oranı da yaklaşık yüzde 97’dir. Yani çok tesirlidir. Münasebetiyle bu bina 16 katlı bir bina. Bu cins bir iş yerinde bunun mecburî tutulması gerekir. Bunların bulunup bulunmadığı, çalışıp çalışmadığını, çalışıyorsa şu anda neden çalışmadığını uzman raporları açıklayacaktır.” diye konuştu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı