DOLAR
41,5992
EURO
48,9186
ALTIN
5.173,34
BIST
11.220,22
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Az Bulutlu
22°C
İstanbul
22°C
Az Bulutlu
Cuma Yağmurlu
24°C
Cumartesi Az Bulutlu
21°C
Pazar Parçalı Bulutlu
22°C
Pazartesi Çok Bulutlu
21°C

Doğal Afet Travması Deprem Psikolojisi

Hatırlamak istemediğimiz, korktuğumuz, kayıplar yaşadığımız, günlerce gecelerce huzursuz olarak haberleri izlediğimiz 1999 zelzelesinin akabinde yıllar geçse de her birimiz hala birebir acıyla o günü hatırlıyoruz…

Doğal Afet Travması Deprem Psikolojisi
16.08.2023 22:00
13
A+
A-

Hatırlamak istemediğimiz, korktuğumuz, kayıplar yaşadığımız, günlerce gecelerce huzursuz olarak haberleri izlediğimiz 1999 zelzelesinin akabinde yıllar geçse de her birimiz hala birebir acıyla o günü hatırlıyoruz… Yapılan araştırmalar sarsıntı sonrasında ekseriyetle herkesin korku ve gerilim yaşayabileceğini, depresyon, panik atak, uyku meseleleri, motivasyon kaybı ve takıntılı kanılara sahip olabileceğini gösteriyor. Liv Hospital’dan Klinik Psikolog Selenay Yücel Keleş, sarsıntının çocuklar üzerindeki tesirlerini anlatırken ebevynlere de tavsiyelerde bulundu.

Psikolojik tesirleri ve etkilenme seviyesi bireyden bireye değişiklik gösterebilir
 Doğal afet travması olarak sarsıntı; birey için dünyanın sağlam olduğuna dair inançlarına set vuran, bireyin ruhsal istikrarını bozabilen olumsuz bir tecrübedir. Sarsıntının ruh sıhhati üzerinde kısa ve uzun vadeli tesirlerinin olduğu bilinmektedir. 

  • Birey birinci basamakta şok devrindedir ve bu periyotta mantıklı ve gerçekçi düşünememe, karar verememe, dikkat ve hafıza sorunları üzere durumlar yaşayabilir. 
  • İkinci basamak olayın 2 ve 6 gün sonrasında gördüğümüz reaksiyon devridir. Birey bu periyotta ağır duygusal reaksiyonlar (kaygı, öfke, güvensizlik, kaygı, suçlama) ve bedensel yansılar (gevşeyememe, titreme, kalp çarpıntısı, mide bulantısı) gösterebilir.
  • Üçüncü etapta ise birey olayları düşünme ve işlemleme devrindedir; olayla ilgili konuşmakta zorlanabilir, yas sürecine girer, hüzün, öfke ve hasret üzere ağır hisler yaşayarak çatışmalar gözlenebilir. 
  • Son basamak ise bireyin güzelleşme ve yine ahenk periyodudur. Sarsıntının üzerinden uzun bir vakit geçmiştir ve birey artık yaşadığı olaya direnç göstermez, yaşama ahenk sağlar, duygusal ve davranışsal olarak daha düzgün hissetmeye başlar, gelecekle ilgili planlar kurmaya, birinci etaptaki üzere olaya ağır bir fikir meşguliyeti göstermemeye başlar. 

Depremin ruhsal tesirleri ve etkilenme seviyesi bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Yapılan araştırmalar zelzele sonrasında çoklukla herkesin korku ve gerilim yaşayabildiklerini, depresyon, panik atak, uyku meseleleri, motivasyon kaybı ve takıntılı kanılara sahip olabileceklerini göstermiştir. 

Depremin çocuklar üzerindeki ruhsal etkileri

  • Güvende olmama hissi ve denetimin kaybı, 
  • Tekrar sarsıntı yaşamaktan korkma ve binalara tekrar girmekten ve göçük altında kalmaktan korkma,
  • Dikkat ve konsantrasyon problemleri, gece uykularında ağır gerilim belirtileri gösterme,
  • Eskiden hoşlandığı aktivitelerden keyif alamama ve motivasyon kaybı.

Ebeveynlere öneriler

  • Çocuğunuzun hislerinin ve verdiği yansıların olağan olduğunu bilmeniz değerli. Yaşadığı endişe ve tasanın görülmesi, söz edilmesi en doğal iyileştiricidir.
  •  Olayın geçtiğini ve artık inançta olduğunu hatırlatın, şu anda onun yanında olduğunuzu ve onu koruyabileceğinizi hissettirin.
  • Sorduğu soruları açık, anlaşılır ve kolay cümleler ile yanıtlayın ya da “Şu anda bunun yanıtını ben de bilmiyorum lakin öğrendiğimde seninle paylaşacağım.” üzere.
  • Çocuklarınızın yanında sarsıntıyla ilgili korkutucu imajları izlemeyin, haberleri konuşmayın ve bu haberleri izlemesine mani olun.
  • Eğer çocuğunuz küçük yaş grubundaysa, zelzelesi daha düzgün anlatabilmek için oyunlardan faydalanın. Yer kabuğunun sarsılmasıyla ilgili legolardan, bloklardan oyun kurup olayı daha somut hale getirebilirsiniz. 
  • Birlikte bir sarsıntı çantası hazırlayabilirsiniz, çantanın içindeki materyallerin neden ve ne işe yaradığını konuşabilirsiniz.
  • Bol bol hisleri hakkında konuşun, bahisle ilgili çizimler yapmasını sağlayın, mektuplar yazın. His ve kanılarını tabir edebileceği alanlar kurgulayın.
  • Bol bol bedensel temas içinde bulunun, rahatlatın, sarılın, öpün ve kucaklayın.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

ETİKETLER: , , , ,