Egeli Bilim İnsanlarından “Bakteriyel İletişimin Düzenlenmesi ile Hastalıkların Kontrolü”ne Yönelik Proje

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. İhsan Yaşa’nın yürütücülüğünü yaptığı “Vibrio Harveyi’de Quorum Sensing Master Regülatörü LuxR Proteinine Karşı Anti-virülans Aptamerinin Geliştirilmesi” başlıklı proje,  2023 yılı “TÜSEB Temel Ar-Ge Dayanak Programı-B Kümesi Ar-Ge Proje Çağrısı” kapsamında desteklenmeye hak kazandı. 

Proje grubunu makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Değerli akademisyenlerimiz toplum sıhhatine ve bilime katkı sağlayan projeler üretmeye devam ediyor. Prof. Dr. İhsan Yaşa hocamız ve grubu, son derece kıymetli bir global sıhhat sorunu olan antimikrobiyal dirence yönelik alternatif bir yaklaşım çalışması yürütüyor. TÜSEB tarafından desteklenmeye uygun bulunan projeleri için Prof. Dr. İhsan Yaşa hocamızı ve grubunu tebrik ediyor, çalışmalarında muvaffakiyetler diliyorum” dedi. 

Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Yaşa, “Günümüzde hastalıklarla uğraşta en aktif silahlarımız olan antibiyotiklere karşı oluşan ve süratle gelişen antimikrobiyal direnç, beşerler, hayvanlar ve çevresel faktörlerle irtibatlı global bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Kullandığımız antibiyotiklerin etkisiz hale gelmesi durumunda nasıl bir tedavi uygulanılacağı korkusu sıhhat başta olmak üzere tüm kesimlerde giderek artıyor. Antimikrobiyal direnç sorunu temelinde, insan-hayvan-çevre orta yüzündeki sıhhat tehditlerinin tahlilinin lakin multidisipliner çalışmalar ile mümkün olabileceği çok aşikardır. Tek Sıhhat stratejisi; direncin ortaya çıkışı, çoklu-ilaç dirençli patojenlerin bulaşma dinamiklerinin anlaşılması ve bunlara yönelik tahliller geliştirilmesini sağlayacak yegâne yaklaşımdır” dedi. 

“Antimikrobiyal direnç ile gayrette alternatif bir yaklaşım: Bakterilerde hücreler ortası bağlantının yönlendirilmesi’’

Prof. Dr. Yaşa, “Bakteriler, kolay yapılı canlılar olmasına rağmen ürettikleri kimyasal hususlar aracılığı ile bir ortamdaki toplam sayılarını algılayabilir ve hastalık yapma işlevlerini düzenleyebilirler. Bakterilerde virülans faktörlerinin düzenlenmesi epey karmaşık bir metabolik süreçtir ve bu süreç her bir grup/türe has olarak Quorum Sensing (QS) sistemleri tarafından düzenlenmektedir. Antimikrobiyal direnç ile çabada QS sisteminin düzenlenmesinin hedeflendiği yaklaşımlar muvaffakiyet potansiyeli en yüksek stratejilerden biridir. Bu maksatla projemizde, QS düzeneği en uygun aydınlatılmış tiplerden birisi olan Vibrio harveyi modelinde bakteriyel QS düzeneğini hedefleyen bir anti-virülans stratejisi ile kimi virülans özelliklerinin denetim altına alınmasını hedefliyoruz. Bu yaklaşımın,  insan ve hayvan sıhhati üzerine tesirli öbür birçok Gram negatif bakterinin patojenitesinin denetiminde uygulanabileceğini umuyor ve birebir usulle emsal eserlerin süratlice geliştirilebileceğine inanıyoruz” diye konuştu.

Proje takımında araştırmacı olarak EÜ Fen Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Evran, Öğretim Vazifelisi Dr. Burhan Bora ve EÜ Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Araştırma Vazifelisi Asiye Esra Eren Eroğlu yer alıyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı